Dlaczego odpowiednie oznakowanie przesyłek farmaceutycznych jest kluczowe?

Prawidłowy i bezpieczny obrót lekami wymaga przestrzegania określonych zasad dotyczących znakowania paczek. Obowiązek prawidłowego zapakowania oraz oznaczenia paczki, zawsze należy do kompetencji nadawcy. Na czym zatem polega system znakowania przesyłek w branży farmakologicznej?

Znakowanie przesyłek – podstawowe informacje

Właściwe oznakowanie przesyłek to jedno z podstawowych warunków ich bezpiecznego dostarczenia. Dlatego ważne jest, aby wypełnić i okleić towar następującymi dokumentami:

• listem przewozowym
• oraz etykieta transportową.

Po wydrukowaniu dokumentu (np. za pośrednictwem panelu użytkownika) otrzymujemy jeden formularz, w skład którego wchodzi wspomniany list, dokument nadania i etykieta wysyłkowa.

Na opakowaniu powinien znajdować się jeden list przewozowy. Jeśli stary dokument (lub jego część) pozostała na nim, należy ją usunąć i zastąpić nowym dokumentem. Oznakowanie przesyłek powinno być czytelne. Dlatego zaleca się, aby list przewozowy został umieszczony w odpowiednim i dobrze widocznym miejscu.

Jak sporządzić list przewozowy? Najlepiej wydrukować go na papierze perforowanym. Dzięki temu możemy łatwo oderwać etykietę wysyłkową od listu i nakleić na paczkę, ponieważ jest to samoprzylepna kartka. Zanim przesyłka zostanie wysłana, należy umieścić list przewozowy w specjalnej kieszeni, zwanej potocznie „kangurkiem”. Jeśli do przesyłki dołączone są dokumenty informujące o ilości produktu, jego serii, a także nazwie, należy je umieścić pod listem przewozowym.

Etykieta transportowa – czym jest?

Pomocniczym dokumentem, który znacznie ułatwia znakowanie przesyłek leków, jest tzw. etykieta transportowa. Umieszcza się w niej informacje dotyczące:

• nadawcy i odbiorcy (wraz z adresem każdego z nich),
• zalecanych warunków przechowywania, np. temperatury,
• realizowanej trasy.

Na etykiecie znajduje się również kod kreskowy, który ułatwia zeskanowanie paczki i odnalezienie jej w systemie. Dzięki temu możliwa jest serializacja paczki.

Jak umieścić wszystkie ww. informacje na paczce?

Etykietowanie w przemyśle farmaceutycznym to zbiór norm i zaleceń, dzięki którym odczytanie informacji na temat danej paczki jest znacznie łatwiejsze. Dlatego zaleca się, aby – w zależności od orientacji i kształtu ładunku:

• list przewozowy znajdował się na górze paczki, a etykieta tuż przy najdłuższym boku opakowania,
• list przewozowy wraz z etykietą znajdowały się na górze paczki, w dobrze widocznym miejscu.

Dystrybucja farmaceutyczna, czyli jak wysyłane są leki do odbiorców?

Farmalogistyka to także różnego rodzaju standardy dystrybucji leków. Wyróżniamy tutaj:

• dystrybucję bezpośrednią do aptek (DtP),
• dystrybucję bezpośrednią do szpitali (DtH).

Niezależnie od przyjętego modelu, dystrybucja farmaceutyczna ma na celu skrócenie drogi dowozu i dostarczania leków, dzięki czemu te trafiają szybciej do odbiorcy i co najważniejsze – nie tracą swoich pierwotnych właściwości. Przykładowo, dystrybucja DtP ma istotny wpływ na zarządzanie zapasami organizowanymi przez apteki. Dzięki odpowiednim mechanizmom logistycznym nie trzeba magazynować tak dużej ilości leków i co równie istotne – ponosi się mniejsze koszty z tego tytułu.

Warto również podkreślić, że dzięki odpowiednio ukierunkowanej dystrybucji, producent pozostaje jedynym właścicielem leków, aż do momentu dostarczenia ich do szpitala lub apteki. To z kolei oznacza, że firma odpowiedzialna za wytwarzanie danego leku dysponuje wszystkimi najważniejszymi informacjami dotyczącymi np. miejsca, do którego on trafia,

Zaletą dystrybucji farmaceutycznej jest również to, że dzięki niej firma farmaceutyczna nie jest zobowiązania do zajmowania się logistyką, magazynowaniem oraz transportem produktów leczniczych. Mało tego – dystrybucja DtH i DtP może również zdejmować z firm farmaceutycznych obowiązki związane z kwestiami administracyjnymi.

Istotą zaletą obydwu dystrybucji jest również to, że dzięki nim można wyeliminować ryzyko wystąpienia braków w zapasach. Mogą one stanowić szczególne niebezpieczeństwo w przypadku leków ratujących życie, a także leków, które są niezbędne dla osób przewlekle chorych. Kontrola stanów leków pozwala również ograniczać ryzyko podrabiania leków.

Oznaczanie środków kontrolowanych oraz przesyłek, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla otoczenia

Czasami transport farmaceutyków wymaga przedsięwzięcia specjalnych środków ostrożności. Mowa tu przede wszystkim o sposobie oznaczania środków kontrolowanych oraz ładunków, których zawartość mogłaby stanowić potencjalne zagrożenie dla otoczenia lub osób zajmujących się ich przewozem.

Jeśli paczka zawiera np. środki odurzające, to obowiązkiem nadawcy jest ich owinięcie taśmą w kolorze czerwonym na kształt litery H. Stosowną adnotację należy umieścić również na liście przewozowym, gdzie w polu „Towar” umieszczamy wpis „środki kontrolowane”.

Transport paczek z zachowaniem szczególnych środków ostrożności

W przypadku paczek o zawartości mogącej stanowić potencjalne zagrożenie dla otoczenia stosuje się specjalne etykiety.

1. Jeśli paczka zawiera dużą ilość szkła, koniecznie należy zabezpieczyć jej zawartość tekturowymi przekładkami. Koniecznie trzeba ją też oznaczyć naklejkami „uwaga szkło” oraz „góra/dół”.
2. Jeśli przesyłka ma być przewożona w chłodni w określonej temperaturze, to koniecznie trzeba umieścić na jej opakowaniu stosowną naklejkę z przypisanym zakresem temperatury (najczęściej od 2 do 8 stopni Celsjusza).
3. Przesyłki, w których umieszcza się cytostatyki, powinny być oznaczone specjalną naklejką z ostrzeżeniem, że w środku przewożone są cytostatyki.
4. Przesyłki, które zawierają rejestrator temperatury, powinny być oklejone specjalną naklejką z informacją: „Uwaga, rejestrator w przesyłce”. Naklejka ta ma na celu poinformowanie osoby obsługującej przesyłkę, że zawiera ona urządzenie monitorujące temperaturę, co pozwala na zachowanie ostrożności przy transporcie i zapewnienie odpowiednich warunków, aby rejestrator mógł prawidłowo spełniać swoją funkcję. Po dostarczeniu przesyłki rejestrator jest zabierany przez kierowcę do siedziby firmy.
5. Paczki, których zawartość jest przeznaczona dla zwierząt powinny być oznaczone etykietą „Weterynaria”.

Reasumując, bezpieczny i szybki przewóz leków zależy od odpowiedniego oznaczenia przesyłek, a także od sprawnego zarządzania przewożonymi zasobami za pomocą stosownych praktyk dystrybucyjnych.