Optymalizacja procesów dystrybucyjnych w sektorze farmaceutycznym

W branży farmaceutycznej optymalizacja procesów dystrybucyjnych to podstawa. To od niej zależy m.in. dostępność leków, ich jakość, a także bezpieczeństwo. Efektywna dystrybucja wiąże się jednak z koniecznością wdrożenia zaawansowanych metod zarządzania oraz spełnienia określonych norm jakościowych i regulacyjnych.

Wyzwania stawiane w dystrybucji leków oraz produktów farmaceutycznych

Pierwszym i najważniejszym wyzwaniem z punktu widzenia logistyki farmaceutycznej są obowiązujące regulacje prawne. Firmy zajmujące się transportem leków muszą spełniać określone przepisy krajowe i międzynarodowe (unijne), takie jak GDP, czyli Dobra Praktyka Dystrybucyjna.

Kolejnym wyzwaniem jest odpowiednie zarządzanie temperaturą. Wiele leków musi być przechowywanych w ściśle określonych warunkach. Utrzymanie odpowiedniej temperatury (najczęściej rzędu 2 – 8 stopni Celsjusza) jest niezbędne, aby zachować odpowiednie właściwości leków.

Ważną kwestią, która decyduje o kształcie logistyki farmaceutycznej, jest szybkość i dostępność. Dotyczy to zwłaszcza leków ratujących życie oraz zamówień składanych przez szpitale. Dlatego automatyzacja procesów i precyzyjne planowanie są w tym przypadku kluczowe.

Bezpieczeństwo to kolejny filar sprawnie realizowanej dystrybucji leków. Nadal istnieje duże ryzyko ich kradzieży lub uszkodzenia w trakcie transportu, dlatego wciąż wdraża się określone rozwiązania, które mają im zapobiec.

W jakich obszarach dokonuje się optymalizacja procesów dystrybucyjnych?

Optymalizacja procesów dystrybucyjnych sama w sobie jest procesem, który odbywa się na wielu różnych poziomach i obszarach:

Automatyzacja i digitalizacja procesów

Jest to obszar, który zależy od dokładności i szybkości przeprowadzonych operacji logistycznych. Podmioty zajmujące się dystrybucją korzystają na ogół z systemów zarządzania magazynami (oprogramowanie WMS) oraz aplikacji służących do śledzenia towarów oraz zarządzania transportem (TMS). Dzięki nim można sprawnie monitorować stany magazynowe oraz śledzić trasy produktów aż do odbiorcy końcowego.

Warto dodać, że digitalizacja, jakiej został poddany sektor farmaceutyczny, nie byłaby możliwa bez dwóch ważnych technologii:

• Internet of Things, czyli Internetu Rzeczy,
• czytników i znaczników RFID.

Dzięki nim można zapewnić bieżące monitorowanie temperatury i wilgotności, które mają kluczowe znaczenie w przypadku leków i wyrobów medycznych, które wymagają przechowywania w niskiej temperaturze.

Trasy dostaw – optymalizacja w czasie rzeczywistym

Nowoczesna optymalizacja tras dostaw to nie tylko dostosowanie się do zmian w mapie sieci drogowych i kolejowych. Proces ten oznacza również wprowadzenie zaawansowanych algorytmów optymalizacyjnych, które pozwalają maksymalnie skrócić czas transportu oraz ograniczyć koszty paliwa. W branży coraz częściej korzysta się z oprogramowania typu TMS, którego zadaniem jest planowanie tras z uwzględnieniem:

• odległości pomiędzy punktami A i B,
• przypuszczalnego czasu dostawy,
• aktualnych warunków pogodowych,
• zmian w natężeniu ruchu.

To tylko wycinek możliwości TMS, ale istotny. W branży farmaceutycznej wykorzystywanie tychże technologii pozwala terminowo realizować dostawy, a także optymalizować koszty.

Zarządzanie magazynem w sposób zrównoważony

Chcąc zapewnić ciągłość dostaw i unikać braków w zaopatrzeniu, firmy farmaceutyczne wykorzystują zaawansowane metody zarządzania zapasami, takie jak analiza ABC czy zarządzanie na zasadzie just-in-time. Płynna logistyka farmaceutyków zależy m.in. również od tego, gdzie rozmieszczone są magazyny. Dzięki temu można znacząco ograniczyć ryzyko opóźnień w dostawie. Warto również dodać, że każda duża hurtownia farmaceutyczna korzysta z systemów umożliwiających automatyczne magazynowanie leków i ich wysyłanie. Dzięki nim operacje magazynowane realizowane są szybciej, sprawniej i przy maksymalnym ograniczeniu ryzyka wystąpienia ewentualnych błędów.

Standard Cold Chain Management (CCM)

Przestrzeganie standardu Cold Chain Management (CCM) jest kluczowe w kontekście leków, które muszą być przechowywane w niskich temperaturach. Zasada ta obejmuje kontrolowanie temperatury i wilgotności w każdym etapie łańcucha dostaw, od produkcji aż po ostateczne dostarczenie do klienta. Wiele firm stosuje nowoczesne rozwiązania, takie jak inteligentne pojemniki izotermiczne czy agregaty chłodnicze, by zapewnić odpowiednie warunki termiczne w transporcie. W połączeniu z technologią monitorowania Cold Chain Management pozwala uniknąć problemów związanych ze zmianami temperatury i to również wtedy, gdy transport leków odbywa się w obrębie tzw. wąskich gardeł, czyli pomiędzy samochodem a punktem docelowym.

Bezpieczeństwo farmaceutyków

Sektor farmaceutyczny to przestrzeń, która jest poddana szczegółowym wymogom bezpieczeństwa. Konieczność ich wdrożenia wynika z faktu, że leki i produkty medyczne to artykuły o dużej wartości, które – potencjalnie – przy złym zarządzaniu mogą stanowić niebezpieczeństwo dla zdrowia, a nawet życia. Dlatego zoptymalizowana dystrybucja uwzględnia wprowadzenie rozwiązań śledzących lokalizację GPS, monitorujących dostawców, a także umożliwiających kontrolę dostępu do farmaceutyków. Warto też pamiętać, że wiele firm farmaceutycznych wprowadza procedury zarządzania ryzykiem, dzięki którym można szybko reagować w przypadku awarii pojazdu, wypadku i innych problemów logistycznych.

Jakie skutki niesie ze sobą optymalizacja procesów dystrybucyjnych w sektorze farmaceutycznym?

Zoptymalizowana dystrybucja leków oraz produktów medycznych pozwala obniżyć koszty operacyjne firm logistycznych i transportowych, a także ogranicza ryzyko wystąpienia strat towaru. Jednocześnie dzięki wdrożeniu nowych rozwiązań zwiększa się dostępność produktów, gdyż podmioty działające na rynku mogą skuteczniej zarządzać zapasami, a także skracać czas dostaw. Dzięki temu leki są dostępne tam, gdzie są najbardziej potrzebne. Wreszcie optymalizacja dystrybucji leków pozwala utrzymać odpowiednio wysoki poziom jakości oraz zgodności z normami, a także wpływa na poprawę satysfakcji klienta detalicznego oraz hurtowego, który otrzymuje towar terminowo.

Jak widać, optymalizacja dystrybucji w sektorze farmaceutycznym niesie ze sobą wiele korzyści, a także odbywa się na wielu różnych obszarach.